Foto: Burgemeester Céline Blom | de Nunspeetse Buizerd
Een geheim gehouden explosieve memo, ontbrekend collegebesluit, geen feitenbewijs en tegenstrijdige uitspraken. De gronddeal rond Veelhorsterweg 21/23 roept serieuze twijfel op over transparantie en bestuurlijke integriteit van het gemeentebestuur in Nunspeet. En de zittende politieke partijen geconfronteerd met deze gang van zaken? De stilte spreekt.
Het interbestuurlijk toezicht van de Provincie Gelderland is inmiddels om een reactie op dit artikel gevraagd.
De deal
In 2020 sloot de gemeente een deal met een grondeigenaar: hij leverde grond aan de Bovenweg voor de ontsluitingsweg van de nieuw te bouwen woonwijk ’t Hul Noord, in ruil voor een woonbestemming op zijn weiland.
Maar volgens vaste rechtspraak van de Raad van State (RvS) mag een bestemmingsplan niet dienen als betaalmiddel – het moet gebaseerd zijn op ruimtelijke onderbouwing, niet op een ruildeal. De RvS kijkt bij dit soort plannen niet naar de later toegevoegde onderzoeken of ruimtelijke onderbouwing maar naar het motief aan het begin van het proces.
Het explosieve memo
In september 2021 schreef de gemeentejurist een interne memo met een ongewoon scherpe conclusie: het plan had een structureel, niet-oplosbaar probleem.
De woonbestemming vloeide rechtstreeks voort uit de ruilafspraak. De Raad van State vernietigt dit soort constructies vrijwel altijd. Kans op mislukken, volgens de senior jurist: 99%.
Het memo werd gedeeld met verantwoordelijk wethouder Groothuis (SGP) maar bleef buiten zicht van de raad.
Dat maakte het explosief: het college wist vroeg dat het plan juridisch uiterst kwetsbaar was maar informeerde de raad niet.
Het Handboek Integriteit stelt dat bevoegdheden alleen mogen worden gebruikt voor het doel waarvoor ze zijn bedoeld. Ruimtelijke ordening hoort over ruimtelijke belangen te gaan – niet over onderlinge deals.
Ook waarschuwt het handboek dat onvolledig informeren van de raad een expliciet integriteitsrisico vormt.
Van interne criticus naar uitvoerend regisseur
Opmerkelijk genoeg kreeg dezelfde jurist die het plan had afgeraden daarna de verantwoordelijkheid om een aantal ontbrekende onderzoeken te begeleiden. Hij werd de contactpersoon voor de gemeente. Daarmee kreeg hij een dubbelrol: zowel waarschuwend criticus als uitvoerder van het project.
Die combinatie roept logische vragen op.
- Wie controleerde op dat moment zijn juridische beoordeling?
- En waarom moest een volgens de eigen specialist vrijwel onhaalbaar plan toch verder worden gebracht?
“Niets bijzonders”
In juni 2023 vroeg de raad naar het memo. Groothuis antwoordde dat er “niets bijzonders” in stond. Hij kende het memo en wist dus dat de jurist het plan bijna zeker zag mislukken. Toch presenteerde hij het publiekelijk als “RvS-proof” – een claim die voorbijging aan vaste rechtspraak dat aanvullende onderzoeken en overleg met omwonenden de gebreken in het oorspronkelijke motief (de deal) niet kunnen herstellen.
De raad stemde in – zonder het cruciale memo te kennen.
Pas in oktober 2025 bepaalde de RvS dat het document openbaar moest worden gemaakt. Dat gebeurde na een langdurige juridische strijd, waarin de gemeente het memo koste wat het kost geheim probeerde te houden en zelfs de landsadvocaat Pels Rijcken inschakelde.
Verlopen deadline en mysterieuze “verlenging”
De geheime memo kreeg een vervelend staartje. In de oorspronkelijke overeenkomst met de grondeigenaar stond een harde einddatum: als het bestemmingsplan op 31 december 2024 niet onherroepelijk zou zijn, verviel de deal.
Precies dat gebeurde. Op 1 januari 2025 liep de overeenkomst automatisch af.
Het college beweert nu tegenover pers en inwoners dat de deal ‘met wederzijdse instemming is verlengd’. Als bewijs verwijst zij naar artikel 12 van de overeenkomst – maar dat artikel gaat helemaal niet over verlengen. Het regelt uitsluitend ontbindende voorwaarden.
Volgens de Gemeentewet moet het college een wijziging of verlenging van een overeenkomst altijd vastleggen in een formeel besluit. Zo’n besluit hoort openbaar te zijn. Maar in alle openbare besluitenlijsten van 2024 (want vóór 31 december 2024 had de verlenging plaatsgevonden moeten hebben) ontbreekt elk spoor van een verlenging.
Waarom het Woo-argument niet klopt
Ondanks herhaalde verzoeken door de Nunspeetse Buizerd aan college (klik hier) en zelfs persoonlijk aan burgemeester Céline Blom (klik hier), verstrekte het college de documenten vier weken lang niet.
Zij stelde dat een Woo-verzoek noodzakelijk was en dat ‘derden eerst een zienswijze moesten geven’.
Dit klopt niet:
- Beide overeenkomsten zijn al openbaar
- De wederpartij heeft al ingestemd met openbaarmaking
- Een verlenging brengt geen nieuwe derden in beeld
- Een collegebesluit (mits specifiek geheim) is altijd openbaar – in dit geval is hiervoor geen Woo-verzoek nodig
Wederhoor bij de grondeigenaar
Onderzoeksjournalist Sandra Bonestroo bezocht de grondeigenaar voor wederhoor. Toen hij werd geconfronteerd met het vervallen van de overeenkomst en de vraag of deze was verlengd, reageerde hij geïrriteerd. Hij ontkende dat het wederhoorgesprek had plaatsgevonden en weigerde antwoord te geven.
Het risico dat blijft
De RvS moet het bestemmingsplan inhoudelijk nog beoordelen. Als het plan toch in stand blijft, behoudt de grondeigenaar de woonbestemming die de raad in 2023 al heeft vastgesteld. Maar de gemeente krijgt mogelijk geen grond meer voor de ontsluitingsweg van ’t Hul Noord.
De raad is over dit risico nooit geïnformeerd.
Burgemeester Blom en de dubbele maatstaf
De Gedragscode ondersteund door het handboek Integriteit stelt dat de burgemeester een voorbeeldfunctie heeft. Zij moet de raad volledig en juist informeren en zorgen voor transparante, zorgvuldige en betrouwbare besluitvorming.
Toch levert burgemeester Blom geen documenten aan die moeten aantonen dat de overeenkomst is verlengd.
Het dossier roept vragen op over mogelijke desinformatie.
Aan de raad werd gemeld dat er “niets bijzonders” in het memo stond – terwijl de jurist 99% kans op mislukken voorspelde.
Aan de Nunspeetse Buizerd en daarmee aan pers en inwoners, claimde het college dat de deal was verlengd zonder collegebesluit te tonen, verwees zij naar artikel 12 dat niet over verlenging gaat en stelde zij dat een Woo-verzoek nodig zou zijn terwijl een collegebesluit in dit geval gewoon openbaar is.
Het Handboek Integriteit noemt het verstrekken van onjuiste of onvolledige informatie aan de raad expliciet als mogelijke integriteitsschending.
De ironie is groot. Een jaar eerder riep Blom het burgerinitiatief Helder Nunspeet op om ‘eerst met feiten te komen’ over het Zwartboek met 128 integriteitsklachten over wethouder Groothuis.
Maar in het dossier rondom de Veelhorsterweg verstrekt zij zelf, als voorzitter van het college en hoeder van de integriteit, niet de feiten die haar college claimt te hebben.
Wat nu?
De Nunspeetse Buizerd heeft een Woo-verzoek ingediend.
Omwonenden kunnen de gemeenteraad formeel verzoeken om de stukken zelf bij het college op te vragen. Volgens het Handboek Integriteit heeft het college namelijk een wettelijke informatieplicht aan de raad.
Juist wanneer er twijfel bestaat over de juistheid of volledigheid van informatie, is het belangrijk dat de raad actief gebruikmaakt van zijn recht op inlichtingen.
Daarnaast kan de raad besluiten om een onafhankelijk integriteitsonderzoek te starten – gericht op zowel de besluitvorming als de informatievoorziening aan de raad.
Reactie college: ‘Het college heeft niets toe te voegen aan de eerder gezonden toelichtingen en antwoorden.’
Reacties politieke partijen: de SGP, Gemeentebelang, PvdA/GroenLinks en CDA Lokaal blijven stil. ChristenUnie beantwoordt niet de vervolgvraag van de redactie. LUX21 en VVD Nunspeet laten de inwoners van de gemeente Nunspeet wel weten wat ze hiervan vinden.
Dit onderzoeksartikel is gebaseerd op: openbare besluitenlijsten, commissie– en raadsvergaderingen, Woo-besluiten, de koopovereenkomst en anterieure exploitatie-overeenkomst, wederhoor bij de eigenaar van het weiland, Handboek integriteit voor politieke ambtsdragers, Gedragscode integriteit burgemeester en wethouders Nunspeet 2025, de memo van 27 september 2021, toelichting college 29 oktober 2025, wederhoorcorrespondentie met college en burgemeester, vaste jurisprudentie Raad van State, publicaties VeluweFM, Stentor en correspondentie burgemeester over Zwartboek Helder Nunspeet.
In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen geven de politieke partijen hun standpunt:
✅ LUX21 – Steven de Rooij
Ook in dit dossier gaat veel mis; waarvan de lijst te lang is om hier te behandelen. Het toont wederom een top-down politieke benadering, die sterk verweven lijkt met particuliere belangen.
Het niet informeren van de raad is onaanvaardbaar en raakt aan het fundament van ons gemeentelijk instituut.
En de verdedigende en geheimzinnige houding ondermijnt het toch al lage vertrouwen in de politiek.
Lux21 staat voor constructieve politiek en is niet naïef: onderhandelen hoort soms bij besturen. Echter schetsen dit soort dossiers een beeld van een Nunspeetse politiek die zo niet langer door kan gaan — en het college biedt tot nu toe te weinig openheid om dat beeld weg te nemen.
Politieke vernieuwing is niet alleen gewenst, maar een noodzaak.
✅ VVD Nunspeet – Sander Klugt
Een raad die niet weet wat ze besluit, neemt geen besluiten. Ze zet alleen een handtekening.
De kwestie aan de Veelhorsterweg toont ook pijnlijk aan dat de gemeenteraad van Nunspeet haar kerntaak heeft laten liggen: niet controleren, niet doorvragen, niet zelf afwegen.
Raadsleden stemden in zonder de juridische risico’s te kennen en vroegen niet om een cruciale, kritische memo, zo blijkt uit de betreffende vergaderingen hierover.
Dat is geen gebrek aan informatie, maar het niet gebruiken van de instrumenten die de raad heeft.
Wie zijn controlerende rol niet pakt, wordt afhankelijk van het college en dan verschuift de macht precies de verkeerde kant op.
De VVD wil af van politiek op de automatische piloot. Daarom stellen wij drie structurele veranderingen voor:
1. Eerst alle informatie, dan pas besluiten
2. Een onafhankelijke juridische toets vóór grote besluiten
3. Een raad die zelf verantwoordelijkheid neemt
❌ ChristenUnie – Gerben Pluim
Op dit onderwerp nemen wij als fractie geen standpunt in via de pers.
Op verschillende momenten in het verleden hebben we hierover standpunten ingenomen, en als we dat in de toekomst doen dan zullen we dat doen via de gebruikelijke weg.
Via schriftelijke of mondelinge vragen aan het college of bij behandeling de commissie- of raadsvergaderingen.
Als er informatie ontbreekt om zaken zorgvuldig te kunnen beoordelen vanuit de raad dan vragen we die op bij het college.
Noot van de redactie: de Nunspeetse Buizerd heeft gevraagd of dit een bevestiging van de CU is dat de CU het desbetreffende collegebesluit en de documenten/overeenkomsten/addenda van de verlenging middels schriftelijke vragen gaat opvragen bij het college binnen nu en twee weken?
❌ CDA Lokaal – Karel van Bronswijk
Geen reactie ontvangen.
❌ SGP – Harm Jan Polinder
Geen reactie ontvangen.
❌ PvdA/GroenLinks – Sander Kouwenberg
Geen reactie ontvangen.
❌ Gemeentebelang – Pieter Jan van Rossen
Geen reactie ontvangen.
Dat krijg je als raadsleden er zitten voor hun wethouder in plaats van voor de bevolking die hen gekozen heeft om alles nauwlettend in de gaten te houden.