Foto: Sander Klugt, lijsttrekker VVD Nunspeet | John Ponsteen
De transparantie van het gemeentebestuur Nunspeet staat onder druk. In Nunspeet wilde wethouder Groothuis namens de gemeente een stuk grond aan de Bovenweg aankopen, noodzakelijk voor de toekomstige ontsluiting van de woonwijk ’t Hul Noord.
De eigenaar wilde echter alleen meewerken als hij in ruil daarvoor een woonbestemming zou krijgen op een weiland dat in zijn bezit was. De wethouder en de grondeigenaar lieten deze deal vastleggen in een overeenkomst.
Om de deal mogelijk te maken, week de gemeente af van haar eigen beleidsregels, maar daar stemde een commissie destijds in een besloten vergadering mee in en even later de raad ook.
Er werden enkele onderzoeken uitgevoerd, maar nergens is vanuit ruimtelijke ordening duidelijk beargumenteerd waarom juist op dat weiland een woning zou moeten komen. Dit is iets wat bij een bestemmingswijziging verplicht is. En daarmee werd het plan niet alleen beleidsmatig, maar ook juridisch discutabel. Anders gezegd: een bestemmingsplan mag niet zomaar worden aangepast omdat de gemeente met iemand een deal heeft gesloten.
De eigen jurist van de gemeente waarschuwde hier in 2021 al voor. Volgens hem zou het plan destijds ‘voor 99 procent zeker onderuit gaan bij de Raad van State’.
Die waarschuwing hield het college echter geheim. Toen een raadslid in 2023 een opmerking maakte over het bestaan van een ‘geheime memo’ richting Groothuis zei de wethouder dat er “niets bijzonders in stond”. Die uitspraak werd zonder verdere vragen van raadsleden simpelweg aangenomen.
Pas in 2025, na een langdurige en (voor de gemeenschap) kostbare procedure, oordeelde de Raad van State dat de memo alsnog openbaar moest worden gemaakt.
Tijdens een commissievergadering in 2023 gaven meerdere fracties aan dat zij onvoldoende kennis hadden om te kunnen beoordelen of het voorliggende plan juridisch wel stand zou houden. In plaats van dat te onderzoeken, kozen ze ervoor de wethouder op zijn woord te geloven.
Tussen die vergadering en de daaropvolgende raadsvergadering verscheen in de lokale krant een kritisch artikel over de zogenoemde geheime memo. Net als inwoners al hadden gedaan, waarschuwde het artikel opnieuw voor de juridische en bestuurlijke risico’s van het plan. In de raadsvergadering verwees Gemeentebelang naar dit krantenartikel, maar schaarde zich vervolgens volledig achter de wethouder. Alle waarschuwingen werden als onterecht terzijde geschoven en Gemeentebelang stemde in met de bestemmingswijziging.
Dat vind ik zorgelijk. Raadsleden die verklaren dat een plan “aan wet- en regelgeving voldoet” en een memo terecht geheim is, zonder dat duidelijk is of dat (extern) juridisch getoetst is, wekken een gevoel van zekerheid.
De gemeenteraad hoort besluiten te nemen op basis van feiten, deskundig advies en zorgvuldigheid en niet op aannames of politieke loyaliteit aan een wethouder of…zichzelf. De memo moest wel degelijk openbaar gemaakt worden en tegen de bestemmingswijziging loopt momenteel nog een rechtszaak.
Een beter bestuur begint bij kennis en eerlijkheid
Als lijsttrekker van VVD Nunspeet vind ik dat inwoners recht hebben op een betrouwbaar en transparant gemeentebestuur. Dat betekent dat juridische adviezen nooit geheim mogen worden gehouden wanneer ze relevant zijn voor politieke besluitvorming.
Raadsleden moeten tijdig, volledig en feitelijk worden geïnformeerd en de raad zelf moet voldoende deskundigheid hebben om voorstellen te kunnen beoordelen, ook juridisch.
Wanneer die kennis ontbreekt, moet de raad gebruikmaken van extern advies en haar controlerende taak niet in handen van het college leggen.
Daarom pleit de VVD Nunspeet ervoor dat bij complexe besluiten standaard een onafhankelijke juridische toets wordt uitgevoerd vóórdat de raad stemt. Niet om de voortgang te vertragen, maar om te voorkomen dat inwoners jaren later worden geconfronteerd met kostbare procedures en verlies aan vertrouwen.
VVD Nunspeet gelooft in samenwerking, maar ook in duidelijke verantwoordelijkheden. Een gemeente die deals sluit die juridisch kwetsbaar zijn en informatie achterhoudt en een raad die zich onvoldoende laat informeren, dragen samen verantwoordelijkheid voor het verlies aan vertrouwen dat hieruit voortvloeit.
Dit alles staat uiteraard los van het feit dat raadsleden open, volledige en eerlijke informatie mogen verwachten van een wethouder.
Goed bestuur vraagt om openheid, vakkennis en zorgvuldigheid. Alleen als de raad haar controlerende rol volwaardig uitoefent, kunnen inwoners erop vertrouwen dat besluiten eerlijk tot stand komen.
Sander Klugt
Redactionele toelichting
De Nunspeetse Buizerd biedt alle fractievoorzitters en lijsttrekkers ruimte voor opiniestukken, ongeacht partij of achtergrond. Opiniestukken verschijnen onder verantwoordelijkheid van de auteur en weerspiegelen niet noodzakelijk onze mening. We hechten waarde aan pluriform debat en nodigen alle politieke stemmen uit: redactie@nunspeetsebuizerd.nl
0 reacties